Fysieke weerbaarheid
"Fysieke weerbaarheid gaat om veerkracht, en dit is een collectieve verantwoordelijkheid." Azmi Alubeid
Voorkomen, de-escaleren en nazorg in 6 stappen?
Stap 1: Check in "Hoe gaat het met je?"
In de hectische wereld van de zorg, waar empathie en inzet voor anderen voorop staan, kunnen we soms vergeten om voor onszelf te zorgen. Dit besef kwam pas echt tot uiting toen ik mijn collega Lisa zag worstelen.
​
Lisa was een toegewijde zorgverlener. Haar toewijding aan haar patiënten was bewonderenswaardig, maar ze vergat vaak om diezelfde toewijding aan zichzelf te geven. Ze had recentelijk te maken gehad met een geweldsincident, waarbij ze agressie had moeten doorstaan terwijl ze haar werk deed. Het was duidelijk dat dit incident een diepgaand effect op haar had gehad.
In de dagen na het incident begon ik subtiele veranderingen in Lisa op te merken. Ze leek vermoeider dan normaal en was vaak prikkelbaar. Haar glimlach was minder frequent en haar houding leek gespannen. Het was alsof ze haar eigen grenzen niet meer kon herkennen.
​
Op een dag, tijdens een rustig moment in de pauze, besloot ik met Lisa te praten. We zaten aan een tafel in de personeelsruimte en ik vroeg haar hoe het met haar ging. Ze aarzelde even voordat ze begon te praten, maar al snel stroomden haar emoties en woorden eruit. Ze vertelde over het geweldsincident en hoe het haar had achtervolgd. Ze sprak over haar angsten en twijfels, en hoe ze zich niet in staat voelde om ermee om te gaan.
​
Ik luisterde aandachtig naar haar verhaal en herinnerde haar eraan dat ze niet alleen was. Ik vertelde haar dat het normaal is om te reageren op zulke situaties en dat het belangrijk is om voor zichzelf te zorgen. Ik vroeg haar of ze zich bewust was van de signalen die haar lichaam haar gaf wanneer stress zich opbouwde. Ze keek me verbaasd aan en vroeg wat ik bedoelde.
Ik vertelde haar over het concept van een spanningsthermometer, waarbij je stresssignalen opdeelt in verschillende categorieën. Ik moedigde haar aan om haar eigen spanningsthermometer te creëren door te letten op fysieke, emotionele en mentale signalen die haar stressniveau weerspiegelden. Samen schreven we haar signalen op en categoriseerden ze in groen (weinig stress), geel (gematigde stress), oranje (verhoogde stress) en rood (hoge stress).
​
Lisa was verbaasd over hoeveel signalen ze had genegeerd. Ze besefte dat ze haar eigen grenzen niet had herkend en zichzelf voorbij was gelopen. Met de lijst met stressoren begon ze ook na te denken over haar collega's en hoe zij hen kon helpen bewuster te worden van hun eigen stresssignalen.
​
In de weken die volgden, zag ik Lisa langzaam veranderen. Ze begon beter voor zichzelf te zorgen en nam de tijd om te ontspannen. Ze communiceerde openlijk met haar collega's over haar ervaring en moedigde anderen aan om hun eigen spanningsthermometer te maken. De sfeer op de werkvloer veranderde ook, omdat steeds meer mensen bewust werden van hun grenzen en de noodzaak om voor zichzelf te zorgen.
​
Het verhaal van Lisa herinnerde ons eraan dat in de zorg, waar we zoveel geven aan anderen, het van cruciaal belang is om onze eigen grenzen te kennen en te respecteren. Haar ervaring inspireerde ons om bewuster te zijn van onze stresssignalen en de stresssignalen van anderen, en om samen te werken aan een gezondere en veerkrachtigere werkomgeving.
Stap 2: Spanning regulatie "heb je de situatie onder controle?"
​
In de hectiek van een zorginstelling waar dagelijks uitdagingen en onverwachte situaties op de loer liggen, maakte collega Mark een moment mee dat zijn vaardigheden op het gebied van spanningregulatie flink op de proef werden gesteld. Mark stond bekend om zijn rustige en professionele aanpak, maar de confrontatie met een boze bewoner bracht zelfs bij hem de spanning naar ongekende hoogten.
​
Het begon als een alledaagse ochtenddienst in de zorg. Mark was bezig met zijn taken toen hij plotseling geconfronteerd werd met een bewoner die duidelijk gefrustreerd en geïrriteerd was. De bewoner, meneer Johnson, had al eerder te maken gehad met agressie-uitbarstingen, maar dit keer was het anders. Terwijl Mark bezig was met het uitdelen van medicatie, keek meneer Johnson hem strak aan en zei: "Jij denkt zeker dat je veilig bent hier, maar ik weet donders goed waar jouw huis is."
​
Deze dreigende opmerking was als een schok voor Mark. Het zorgde ervoor dat zijn hartslag omhoog schoot en zijn gedachten begonnen te racen. Hij voelde de spanning in zijn lichaam toenemen en besefte dat hij in een potentieel gevaarlijke situatie zat. Maar Mark was vastbesloten om zijn training en vaardigheden in spanningregulatie toe te passen om met deze situatie om te gaan.
​
Hij nam een diepe, langzame ademhaling en probeerde zich te concentreren op zijn ademhaling. Dit hielp hem om zijn hartslag te vertragen en zijn gedachten te kalmeren. Terwijl hij meneer Johnson aankeek, probeerde hij zich bewust te blijven van zijn eigen lichaamshouding en spierspanning. Hij voelde dat zijn schouders omhooggetrokken waren en dat zijn handen gespannen waren. Met een bewuste inspanning ontspande hij zijn spieren en hield hij zijn houding open en ontspannen.
​
In plaats van impulsief te reageren op de dreigende opmerking, besefte Mark dat hij zijn gedachten kon sturen. Hij richtte zich op het herkaderen van de situatie. In plaats van zich bedreigd te voelen, probeerde hij empathie te voelen voor meneer Johnson. Hij dacht aan de mogelijke redenen achter zijn frustratie en hoe hij misschien gewoon hulp nodig had.
Met deze benadering wist Mark zijn eigen spanning te reguleren en slaagde erin om rustig en professioneel te reageren op meneer Johnson. Hij bleef kalm terwijl hij zei: "Ik begrijp dat u gefrustreerd bent, meneer Johnson. Laten we samenwerken om een oplossing te vinden." Zijn rustige benadering en empathie hadden effect. Meneer Johnson kalmeerde geleidelijk en ze begonnen een open gesprek.
​
Dit incident was een belangrijke les voor Mark in het belang van spanningregulatie technieken in een stressvolle situatie. Het liet hem zien dat zelfs de meest ervaren zorgprofessionals soms met intense emoties en spanning te maken krijgen. Maar door bewust adem te halen, gedachten te sturen, houding en spierspanning onder controle te houden, en empathie te tonen, kunnen ze effectief reageren en de situatie tot een positief einde brengen.
Fysieke weerbaarheid dien je jaarlijks bij te houden, wil je daadwerkelijk daadkrachtig optreden tegen grensoverschrijdend gedrag!
Contact
Ik ben altijd op zoek naar nieuwe en uitdagende kansen. Laten we in contact komen.
06-15505256